Kekemelik/Konuşma Akıcılık Sorunlarının Doğası ve Nedenleri

Toplumda kekemelik olarak bilinen konuşma akıcısızlığı, konuşmanın akıcılığını etkileyen karmaşık bir konuşma bozukluğudur. Her ne kadar literatürde “konuşma bozukluğu” olarak adlandırılsa da, kökleri erken çocuklukta dil gelişiminde olan kendini konuşma düzeyinde gösteren ve tüm iletişimi çok boyutlu olarak olumsuz etkileyen karmaşık bir sorundur.  Konuşma akıcısızlığının kesin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır ancak aşağıdaki faktörlerin birleşiminden kaynaklandığı düşünülmektedir.

1. Genetik: Konuşma akıcısızlığı her zaman olmasa da sıklıkla aile bireyleri arasında görülen bir durum olabilmektedir, bu da konuşma akıcısızlıgının genetik bir yanı olabileceğini düşündürmektedir.  Bazı genetik mutasyonların konuşma akıcısızlıgıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Fakat bu alandaki çalışmalar devam etmekte olduğundan ve kesin bulgular elimizde olmadığından temkinli yaklaşmamızı gerektirmektedir. 

2. Nörofizyoloji: Beynin dil ve konuşma işleme aşamalarındaki farklılıkların kekemeliğe/konuşma akıcısızlığına yol açan faktörlerden biri olduğu düşünülmektedir. Beyin görüntüleme çalışmaları, kekemeliği/konuşma akıcısızlıgı olan kişilerin beyninin konuşma üretiminden sorumlu alanlarında farklılıklar olabileceğini göstermiştir.

3. Gelişimsel Faktörler: Kekemelik/konuşma akıcısızlığı sıklıkla çocuklukta başlar ve erkek çocuklarda kızlara göre daha sık görülür.  Gelişimsel gecikmeler, geç veya çok erken konuşmaya başlama veya diğer konuşma ve dil bozuklukları da kekemelik/konuşma akıcısızlıgı ile ilişkilendirilebilir.

4. Çevresel Faktörler: Stresli durumlar, hızlı konuşma gelişimi, nitel ve nicel olarak zorlu iletişim çevreleri veya ebeveynlerin yüksek beklentileri bazen bu duruma yatkın olan çocuklarda kekemeliği/konuşma akıcısızlıgını tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir.

5. Psikolojik Faktörler: Kekemelik/konuşma akıcısızlığı psikolojik kaynaklı olmasa da stres, kaygı ve baskı kekemeliği/konuşma akıcısızlıgını daha da kötüleştirebilir.  Kekemeliği/akıcısızlıgı olan kişiler konuşma konusunda kaygı geliştirebilirler ve bu da kekemelik/konuşma akıcısızlık döngüsünün devam etmesine neden olabilir.

Yukarıda da belirtildiği gibi kekemelik/konuşma akıcısızlığı kişinin hayatını erken yaşlardan itibaren çok boyutlu olarak etkileyen zorlu ve dinamik bir durumdur. Erken yaşlarda başlayan bu durum kişinin hayatını zorlaştırmakta, iyi olma halini azaltmakta ve kişinin potansiyelini gerçekleştirmesine engel teşkil etmektedir. Bu nedenle kekemelik/konuşma akıcısızlığı titizlikle ve ciddiyetle ele alınması gereken bir sorundur. Kekemelik/konuşma akıcısızlığı bu konuşma sorununa dair ciddi bilgi ve deneyime sahip kekemelik/konuşma akıcısızlıgında uzmanlaşmış dil ve konuşma terapistleri tarafından  ele alınmalıdır.